βακτηριοκτόνα

Χημικές ενώσεις που χρησιμοποιούνται για να θανατώνουν τα βακτήρια. Οι ενώσεις του είδους είναι απαραίτητες για τις αποστειρώσεις. Β. θεωρούνται οι ενώσεις των αλογόνων και, ιδιαίτερα, τα υποχλωριώδη και υποβρωμιώδη άλατα. Η ισχυρή δράση τους οφείλεται στην οξείδωση των πρωτεϊνών που προκαλούν. Επίσης, ετεροκυκλικές ενώσεις, όπως το αιθυλενοξίδιο, ή άλλες όπως, το μεθυλοβρωμίδιο, χρησιμοποιούνται συνήθως για την αποστείρωση των ευαίσθητων στη θερμότητα αντικειμένων. Μια άλλη ομάδα β. αποτελείται κυρίως από φαινολικές ενώσεις, με γνωστότερες τη φαινόλη και τη λυσόλη (διαλυμένη σε σαπουνόνερο). Η δραστηριότητά τους οφείλεται στην ικανότητα που έχουν να προσβάλλουν τη δομή των πρωτεϊνών. Οι αλδεΰδες επίσης, με κύριο αντιπρόσωπο τη φορμαλδεΰδη και συγκεκριμένα το διάλυμα των 40% σε νερό, είναι ισχυρά β. Μερικά άλατα βαρέων μετάλλων ή οξέα και αλκάλια είναι επίσης β., αλλά τη σημαντικότερη θέση ανάμεσα στα β. έχουν οι αλκοόλες. Αυτές σκοτώνουν άμεσα κάθε ζωντανή μορφή, αλλά δεν έχουν αποτέλεσμα στα σπόρια. Η δραστικότητά τους συνδυάζεται απαραίτητα με την παρουσία του νερού. Με μικρή δράση αναφέρουμε και διάφορες χρωστικές, όπως το μερκουρόχρωμα κλπ. Και άλλοι παράγοντες –όπως το υπεριώδες φως, οι υπέρηχοι, η θερμοκρασία οι ακτίνες Χ, οι βακτηριοσίνες και τα αντιβιοτικά– αποδιοργανώνουν το βακτηριακό κύτταρο και το θανατώνουν. Συνήθως όμως β. ονομάζονται μόνο οι χημικές ενώσεις και μάλιστα όσες δεν προέρχονται από ζωντανούς οργανισμούς, όπως οι βακτηριοσίνες και τα αντιβιοτικά.